Onderwijshuisvesting primair & voortgezet onderwijs

Initiatief overzicht

Initiatief status

Risico profiel

Middel

Bestuur & ext. partijen

Volgens verwachting

Planning

Volgens verwachting

Initiatief structuur

Portefeuillehouder

Wethouder Keus

Programma

Onderwijs

Initiatiefnemer

Schoolbesturen Lucas Onderwijs, Panta Rhei, Stichting Montessori en Scholengroep Spinoza

Initiatiefkarakteristiek

Planfase

Divers (verschilt per school)

Ruimtelijke procedure

per project

Einddatum

2025

Risicoprofiel

Midden

Besluitvorming

Laatste raads-/commissiebehandeling

Volgende raads-/commissiebehandeling

Q4 2025

Intentieovereenkomst

n.v.t.

Anterieure overeenkomst

n.v.t.

Belangrijkste wijzigingen

Basisschool De Vijverhof - Naar verwachting zal de school eind 2026 terugkeren naar hun eigen locatie.
Sint Maartenscollege - In maart 2026 wordt het Definitief Ontwerp + bijbehorend krediet ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Naar verwachting start fase 1 van de nieuwbouw na de zomer van 2026.
Kindcentrum Ruysdael (RKBS Maria Bernadette) - In december 2025 wordt het Definitief Ontwerp + bijbehorend krediet ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Naar verwachting start de sloop na de zomer van 2026.
Dalton college wordt als project onderdeel van het nieuwe IHP

Initiatief Inhoud

Het Integraal Huisvestingsplan voor het Primair en Voortgezet Onderwijs (IHP PO+VO) omschrijft de inzet van beleid voor de periode 2025-2040. Het IHP omschrijft de gewenste voorzieningenstructuur voor onderwijshuisvesting op basis van een visie op onderwijs (LEA).

De IHP’s hebben een strategisch karakter door vanuit visie, beleid en ontwikkelingen keuzes en afspraken te maken. Daarin wordt primair invulling gegeven aan de wettelijke taak van de gemeente: het voorzien in voldoende en adequate onderwijshuisvesting. Het IHP is in samenspraak met de schoolbesturen opgesteld. Trends en beleidsontwikkelingen zijn geanalyseerd, ontwikkelingen bij partners, zoals kinderopvang, zijn in beeld gebracht. Er is gekeken naar de huidige capaciteit en de prognose van de ruimtebehoefte.

Opstellen nieuw IHP
De gemeente stelt in 2024 een nieuw IHP op voor zowel het Primair als Voortgezet Onderwijs. Door de IHP’s te bundelen is betere afstemming in planning mogelijk en wordt de samenwerking tussen PO en VO bevorderd. Het IHP PO+VO 2025-2040 heeft een doorlooptijd van 16 jaar. Voor de eerste 4 jaar wordt een uitvoeringsplan gemaakt en er wordt een doorkijk geschetst voor de volgende 12 jaar. Bij het IHP hoort ook een realistische planning waarin zowel de projecten als de te verwachten stichtingskosten aan bod komen.

Het IHP komt tot stand op basis van een intensief proces met schoolbesturen, kinderopvangorganisaties en andere belanghebbenden. Centraal staat de (talent)ontwikkeling van het kind en hoe een gebouw daaraan kan bijdragen, waarbij we verder kijken dan alleen onderwijs en kinderopvang. Huidige beleidsregels zoals de volumeafspraken en de realisatie van Integrale Kindcentra (IKC’s) worden geëvalueerd. Naast functionaliteit zijn duurzaamheid, bereikbaarheid, inclusie en toegankelijkheid belangrijke thema's. Het IHP wordt nadrukkelijk in samenhang met de LEA opgesteld.

De gemeenteraad wordt vooraf meegenomen bij de totstandkoming van het IHP. Naar verwachting zal in Q4 2025 het nieuwe IHP aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Projecten uit de huidige IHP’s worden voortgezet.

Gemeentelijke rol

De gemeente geeft (na vaststelling) samen met de schoolbesturen uitvoering aan het Integraal Huisvestingsplan Primair en Voortgezet Onderwijs 2025-2040. Daarnaast lopen er nog drie projecten uit de vorige IHP’s. Bij (ver-)nieuwbouw is BENG (Bijna Energie Neutraal Gebouw) het uitgangspunt. In het IHP is de ambitie opgenomen om daar waar mogelijk Energie Neutrale Gebouwen (ENG) te realiseren.
Andere ambities in het IHP zijn het vormen van Integrale Kind Centra (IKC’s), groenblauwe schoolpleinen en inclusief onderwijs. Daarnaast zijn functionaliteit, duurzaamheid, bereikbaarheid en toegankelijkheid belangrijke thema's.

Voor de lopende projecten zijn de schoolbesturen bouwheer. Dit betekent dat ze verantwoordelijk zijn voor alles wat bij het ontwerp- en bouwproces hoort. Het Definitief Ontwerp wordt inclusief kostenraming ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Hiermee wordt ook het definitieve krediet bepaald. Met ingang van het nieuwe IHP worden onderwijshuisvestingsprojecten vooraf integraal onderzocht en gedefinieerd conform het uitvoeringskader. Dit betekent dat er per locatie wordt gekeken naar koppelkansen met andere (maatschappelijke) functies. Omdat projecten mede hierdoor steeds complexer worden heeft de gemeente in het IHP opgenomen om de rol van bouwheer op zich te nemen voor nieuwe onderwijshuisvestingsprojecten. Schoolbesturen blijven inhoudelijk betrokken vanwege hun visie en expertise op onderwijs en als eindgebruiker.

Participatie & communicatie
Het betrekken van gebruikers, inwoners, ondernemers en/of maatschappelijke organisaties bij projecten, bijvoorbeeld in een klankborgroep, evenals de (tijdige) communicatie met omwonenden en andere stakeholders is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel de gemeente als het schoolbestuur.

Doelstelling en gewenst resultaat

Doel van het project is primair zorg dragen voor voldoende en kwalitatief goede huisvesting voor het primair en voortgezet onderwijs en bewegingsonderwijs.

Activiteiten: organiseren en bewaken van het proces, planning en krediet van elk van de onder het project (IHP) vallende onderwijshuisvesting.

Het gewenste resultaat van het project is: passende en kwalitatief goed onderwijshuisvesting conform de afspraken, visie en ambities in het IHP.

Stand van zaken

Vraag en aanbod van onderwijshuisvesting zijn in de gehele gemeente stabiel. De meest recente leerlingprognoses zijn gemaakt in januari 2025 (o.b.v. teldatum 01-10-2024). Met betrekking tot zowel het Primair als Voortgezet Onderwijs zal naar verwachting de vraag naar onderwijshuisvesting in Leidschendam-Voorburg toenemen. In het IHP zijn per school afspraken opgenomen voor een optimale spreiding van onderwijscapaciteit. Uitgangspunt hierbij is dat kinderen in het basisonderwijs zo veel mogelijk in hun eigen wijk naar school moeten kunnen gaan. Voor het voortgezet onderwijs is behoud van de sterke positie van Leidschendam-Voorburg in de regio (o.b.v. een dekkend onderwijsaanbod) het uitgangspunt.

Het IHP heeft een doorlooptijd van 16 jaar en wordt elke vier jaar herijkt. In het uitvoeringskader zijn de projecten omschreven voor de eerste termijn van vier jaar. Hierna worden er nieuwe leerlingprognoses gemaakt. Op manier kan er worden ingespeeld op tussentijdse ontwikkelingen. Er lopen nog drie projecten uit de vorige IHP’s.

Lopende projecten IHP PO 2019-2023 / IHP VO 2017-2026
Vanuit het IHP PO is gestart met de vernieuwbouw van CBS De Vijverhof en vervangende nieuwbouw voor RKBS Maria Bernadette (inclusief gymzaal). Deze projecten zijn opgenomen in de begroting. Vanuit het IHP VO is gestart met het project vervangende nieuwbouw voor het Sint Maartenscollege. Dit project is opgenomen in de begroting. De vernieuwbouw van het Dalton College wordt onderdeel van het nieuwe IHP.

Korte termijn projecten IHP PO+VO 2025-2029
Voor deze projecten gaan we ervan uit dat het definitief investeringskrediet wordt vastgesteld binnen het tijdvak 2025-2029: Vervangende nieuwbouw IKC Montessori NV&R (incl. gymzaal), (Ver)nieuwbouw Dalton College, Nieuwbouw dislocatie Klein Plaspoelpolder, (Ver)nieuwbouw Basisschool De Driemaster (incl. gymzaal) en (Ver)nieuwbouw OBS De Margriet.
De permanente uitbreiding van Gymnasium Novum en de interne aanpassingen ten behoeve van het ’s Gravendreef college zijn nader te bepalen projecten. SBO De Vliethorst maakt onderdeel uit van een nog uit te werken gebiedsontwikkeling.

Middellange termijn projecten IHP PO+VO 2030-2040
Voor de middellange termijn, waarbij het definitief investeringskrediet na 2029 zal worden aangevraagd, zijn de volgende projecten aan de orde: Vervangende nieuwbouw Basisschool Essesteijn, vervangende nieuwbouw St. Maartensschool (incl. gymzaal) en vervangende nieuwbouw OBS de Parachute (incl. gymzaal).

Stand van zaken lopende projecten:

De Vijverhof: De school is in de voorjaarsvakantie van 2025 verhuist naar de tijdelijke huisvesting aan de Oude Bleijk. Naar verwachting zal de school eind 2026 terugkeren naar hun eigen locatie. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.devijverhof.nl
Sint-Maartenscollege: De ontwerpwerkzaamheden zijn in december 2024 gestart. In maart 2026 wordt het Definitief Ontwerp + bijbehorend krediet ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad.
Maria Bernadette: De ontwerpwerkzaamheden zijn in januari 2025 gestart. In december 2025 wordt het Definitief Ontwerp + bijbehorend krediet ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad.

Financiën
De kredieten voor de lopende projecten uit het IHP zijn (inclusief stelpost) verwerkt in de meerjarenbegroting en jaarlijks geïndexeerd. Met de vaststelling van het Definitief Ontwerp door de gemeenteraad wordt ook het krediet definitief.

Voor projecten in het nieuwe (nog vast te stellen) IHP wordt het definitief investeringskrediet vastgesteld binnen het tijdvak 2025-2029. De gemeenteraad wordt in Q4 2025 gevraagd om het IHP vast te stellen en voorlopige kredieten op te nemen voor de wettelijke onderwijshuisvestingsopgave binnen de korte termijn projecten.

Planning

Mijlpalen	Gepland	Besluitvorming	Raadsbesluit	Toelichting
Vijverhof - start bouw	Q1 2025		nee	De school is in de voorjaarsvakantie 2025 verhuist naar de tijdelijke huisvesting
Vijverhof – ingebruikname vernieuwbouw	Q1 2027		nee	Start na de jaarwisseling
St. Maartenscollege - start ontwerpfase	Q1 2025			Ontwerpfase is gestart in Q1 2025
St. Maartenscollege - vaststellen definitief ontwerp + krediet	Q1 2026	vaststellen DO + def. krediet	ja	Ontwerpwerkzaamheden zijn uitgelopen
Sint Maartenscollege - start nieuwbouw fase 1	Q3 2026		nee	De nieuwbouw wordt gefaseerd gerealiseerd
Sint Maartenscollege - start nieuwbouw fase 2	Q3 2027		nee
Sint Maartenscollege - Ingebruikname fase 1+2	Q3 2028		nee
KC Ruysdael (Maria Bernadette) - vaststellen definitief ontwerp + krediet	Q4 2025	vaststellen DO + def. krediet	ja
KC Ruysdael (Maria Bernadette) - start sloop / nieuwbouw	Q3 2026		nee
KC Ruysdael (Maria Bernadette) - ingebruikname	Q1 2028

Communicatie

Aandachtspunt in het risicomanagement vormen prijsstijgingen door marktontwikkelingen, het tekort aan financiële middelen vanuit het rijk en zwaardere eisen met betrekking tot (bijna) energieneutrale schoolgebouwen. De beschikbaar gestelde budgetten zijn taakstellend en daarom is de gemeente extra alert op de kostenbewaking. Zie ook het Integraal Huisvestingsplan 2019-2023 met betrekking tot kostenontwikkelingen in de onderwijshuisvesting. Aanvullend risico is de netcongestie, zowel voor de te realiseren nieuwbouw als de realisatie van tijdelijke huisvesting.