Onderwijshuisvesting Primair Onderwijs (IHP 2019-2023)

Initiatief overzicht

De projecten onderwijshuisvesting Primair Onderwijs (IHP PO 2019 - 2023) en Voortgezet Onderwijs (IHP VO 2017-2026) zijn hier beschreven.

Initiatief status

Risico profiel

Middel

Bestuur & ext. partijen

Volgens verwachting

Planning

Aandachtspunt

Initiatief structuur

Portefeuillehouder

Wethouder Keus

Programma

Onderwijs

Initiatiefnemer

Schoolbesturen Lucas Onderwijs, Panta Rhei, Stichting Montessori en Scholengroep Spinoza

Initiatiefkarakteristiek

Planfase

Divers (verschilt per school)

Ruimtelijke procedure

N.v.t.

Einddatum

2024

Risicoprofiel

Midden

Besluitvorming

Laatste raads-/commissiebehandeling

Volgende raads-/commissiebehandeling

Q3-2025

Intentieovereenkomst

N.v.t.

Anterieure overeenkomst

N.v.t.

Belangrijkste wijzigingen

1. Basisschool De Vijverhof

De school is verhuist naar de tijdelijke huisvesting aan de Oude Bleijk. In Q1 2025 wordt op locatie gestart met de uitvoering.

2. Sint-Maartenscollege

De architect en adviseurs zijn geselecteerd, de ontwerpwerkzaamheden zijn in december 2024 gestart.

3. Kindcentrum Ruysdael (RKBS Maria Bernadette)

De architect en adviseurs zijn geselecteerd, de ontwerpwerkzaamheden zijn in januari 2025 gestart.

4. Dalton College

In 2025 wordt er een architectuurhistorisch onderzoek uitgevoerd.

Initiatief Inhoud

Het Integraal Huisvestingsplan voor het Primair Onderwijs (PO) omschrijft de inzet van beleid voor de periode 2019-2023 en het Integraal Huisvestingsplan voor het Voortgezet Onderwijs (VO) omschrijft de inzet van beleid voor de periode 2017-2026. De IHP’s omschrijven de gewenste voorzieningenstructuur voor onderwijshuisvesting op basis van een visie op onderwijs en onderwijshuisvesting. De projecten die vallen onder de investeringen onderwijshuisvesting PO en VO zijn hierin beschreven. Bij deze projecten zijn de schoolbesturen als bouwheer verantwoordelijk voor de uitvoering en de gemeente voor de financiering.

Samenvatting (algemeen)
De IHP’s hebben een strategisch karakter door vanuit visie, beleid en ontwikkelingen keuzes en afspraken te maken. Daarin wordt primair invulling gegeven aan de wettelijke taak van de gemeente: het voorzien in voldoende en adequate onderwijshuisvesting. Het IHP is in samenspraak met de schoolbesturen opgesteld. Trends en beleidsontwikkelingen zijn geanalyseerd, ontwikkelingen bij partners, zoals kinderopvang, zijn in beeld gebracht. Er is gekeken naar de huidige capaciteit en de prognose van de ruimtebehoefte.

Opstellen nieuw IHP
De gemeente stelt in 2024 een nieuw IHP op voor zowel het Primair als Voortgezet Onderwijs. Door de IHP’s te bundelen is betere afstemming in planning mogelijk en wordt de samenwerking tussen PO en VO bevorderd. Het IHP PO+VO 2025-2040 heeft een doorlooptijd van 16 jaar. Voor de eerste 4 jaar wordt een uitvoeringsplan gemaakt en er wordt een doorkijk geschetst voor de volgende 12 jaar. Bij het IHP hoort ook een realistische planning waarin zowel de projecten als de te verwachten stichtingskosten aan bod komen.

Het IHP komt tot stand op basis van een intensief proces met schoolbesturen, kinderopvangorganisaties en andere belanghebbenden. Centraal staat de (talent)ontwikkeling van het kind en hoe een gebouw daaraan kan bijdragen, waarbij we verder kijken dan alleen onderwijs en kinderopvang. Huidige beleidsregels zoals de volumeafspraken en de realisatie van Integrale Kindcentra (IKC’s) worden geëvalueerd. Naast functionaliteit zijn duurzaamheid, bereikbaarheid, inclusie en toegankelijkheid belangrijke thema's. Het IHP wordt nadrukkelijk in samenhang met de LEA opgesteld.

De gemeenteraad wordt vooraf meegenomen bij de totstandkoming van het IHP. Naar verwachting zal in Q3 2025 het nieuwe IHP aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Projecten uit de huidige IHP’s worden voortgezet.

Gemeentelijke rol

De gemeente geeft samen met de schoolbesturen uitvoering aan de Integrale Huisvestingsplannen voor het primair en voortgezet onderwijs. Bij nieuwbouw is, in het kader van duurzaamheid en leefbaarheid, de norm voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG normen) inmiddels in het bouwbesluit opgenomen. Ook wordt zoveel mogelijk invulling gegeven aan groen/blauwe schoolpleinen (groen= leefomgeving en blauw is adaptatie van regenwater). Naast functionaliteit zijn duurzaamheid, bereikbaarheid, inclusie en toegankelijkheid belangrijke thema's.

De gemeente is verantwoordelijk voor het stellen en bewaken van de financiële, ruimtelijke en stedenbouwkundige randvoorwaarden voor de (ver)nieuwbouw van de onderwijshuisvesting. Dit betekent dat de gemeente (de Gemeenteraad) verantwoordelijk is voor het toetsen van het definitief ontwerp van het nieuwe schoolgebouw aan de randvoorwaarden en het vaststellen hiervan. De schoolbesturen zijn als bouwheer verantwoordelijk voor de daadwerkelijke (ver)nieuwbouw van de scholen. Dit betekent dat de aanbestedingen, architect keuze, ontwerpen en alles wat bij het daadwerkelijke bouwproces hoort, een verantwoordelijkheid is van het schoolbestuur.

Participatie & communicatie
Het betrekken van gebruikers, inwoners, ondernemers en/of maatschappelijke organisaties bij projecten, bijvoorbeeld in een klankborgroep, evenals de (tijdige) communicatie met omwonenden en andere stakeholders is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel de gemeente als het schoolbestuur.

Doelstelling en gewenst resultaat

Doel van het project is het voorzien in de vraag naar onderwijshuisvesting.
Activiteiten: het bewaken van het proces, de planning en vastgesteld budget van elk van de onder het project vallende scholen en/of (integrale) kindcentra.

Het gewenste resultaat van het project is: gerealiseerde (ver-)nieuwbouw scholen/(integrale) kindcentra (IKC's) conform de afspraken in het IHP met betrekking tot omvang, kwaliteit en planning en binnen het beschikbare budget.

Stand van zaken

Vraag en aanbod van onderwijshuisvesting zijn in de gehele gemeente stabiel. De meest recente leerlingprognoses zijn gemaakt in april 2023 (o.b.v. teldatum 01-10-2022). Met betrekking tot het Primair Onderwijs zal naar verwachting de vraag naar onderwijshuisvesting in Leidschendam-Voorburg toenemen. Met betrekking tot het Voortgezet Onderwijs zal naar verwachting de vraag naar onderwijshuisvesting in Leidschendam-Voorburg eerst afnemen en na 2025 weer geleidelijk toenemen.

De wettelijke taak en de beleidsambities zijn in het Integraal Huisvestingsplan (IHP) uitgewerkt in bouwprojecten. Binnen de bouwprojecten is een onderscheid gemaakt naar periode van uitvoering. Dit levert een drietal categorieën op.

Categorie 1: Realisatie passende huisvesting 2019-2023
In deze categorie valt het realiseren van passende onderwijshuisvesting voor de basisscholen Pius X en De Vijverhof en middelbare school Sint-Maartenscollege. Deze projecten zijn opgenomen in de begroting.
Categorie 2: Realisatie passende huisvesting 2023-2025
In deze categorie valt het realiseren van passende onderwijshuisvesting voor basisschool Maria Bernadette en voortgezet onderwijsschool Dalton College. De projecten zijn opgenomen in de begroting.
Categorie 3: Realisatie passende huisvesting 2026-2034
De projecten in deze categorie vormen een voorlopige lijst met scholen die mogelijk in aanmerking komen voor vervangende nieuwbouw. Het betreft basisscholen Montessori NV&R, Essesteijn, De Parachute en SBO de Vliethorst. De noodzaak voor nieuwbouw zal worden bepaald op basis van een scan van de technische staat en de functionaliteit van het bestaande gebouw in relatie tot de beoogde onderwijskundige visie. Uitvoering van deze projecten zal, indien de noodzaak blijkt, worden opgenomen in het nieuwe IHP.

Stand van zaken categorie 1 projecten:
De Vijverhof: De school is in de voorjaarsvakantie van 2025 verhuist naar de tijdelijke huisvesting aan de Oude Bleijk. In Q1 2025 wordt op locatie gestart met de uitvoering. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.devijverhof.nl
Sint-Maartenscollege: De architect en adviseurs zijn geselecteerd, de ontwerpwerkzaamheden zijn in december 2024 gestart.

Stand van zaken categorie 2 projecten:
Maria Bernadette: De architect en adviseurs zijn door het schoolbestuur geselecteerd, de ontwerpwerkzaamheden zijn in januari 2025 gestart.
Dalton College: Het huisvestingsonderzoek is in Q1 2024 afgerond. In 2025 wordt er een architectuurhistorisch onderzoek uitgevoerd. Het vervolg van het project wordt opgenomen in het nieuwe IHP.

Financiën
De kredieten voor de projecten uit het IHP zijn verwerkt in de meerjarenbegroting. Omdat de normbedragen ontoereikend zijn is er ook een stelpost PO-krediet en een stelpost VO-krediet in de investeringsplanning opgenomen. Deze stelposten zijn gebaseerd op een (zo realistisch mogelijke) inschatting per project. Daarnaast worden de kredieten jaarlijks geïndexeerd op basis van de VNG-bouwkostennorm. Deze indexering geldt voor projecten waarvan het Definitief-Ontwerp nog niet gereed is.

In de meerjarenbegroting is reeds rekening gehouden met de volgende nieuwbouwplannen van de PO- en VO-scholen:

Vijverhof
Maria Bernadette
St. Maartenscollege
Dalton College

De definitieve kredieten op basis van de definitieve ontwerpen worden aan de gemeenteraad voorgelegd.

Planning

Mijlpalen	Gepland	Besluitvorming	Raadsbesluit	Toelichting
Vijverhof - start in tijdelijke huisvestingbouw	Q1 2025		nee	De school is in de voorjaarsvakantie 2025 verhuist naar de tijdelijke huisvesting
Vijverhof - start bouw	Q1 2025		nee
St. Maartenscollege - start ontwerpfase	Q1 2025			Ontwerpfase is gestart in Q1 2025
St. Maartenscollege - vaststellen definitief ontwerp + krediet	Q4 2025	vaststellen def. krediet	ja
RKBS Maria Bernadette (KC Ruysdael) - start ontwerpfase	Q1 2025		nee	Ontwerpfase is gestart in Q1 2025
RKBS Maria Bernadette (KC Ruysdael) - vaststellen definitief ontwerp + krediet	Q4 2025

Een aantal projecten zijn vertraagd en het IHP wordt later ter besluitvorming aangeboden aan de gemeenteraad dan eerder gedacht.

Communicatie

Communicatie momenten	Omgeving	Raad	Toelichting
Start ontwerpfase, gereed schetsontwerp Sint Maartenscollege	omwonenden	nee	Q1 2025
Start ontwerpfase KC Ruysdael (RKBS Maria Bernadette)	omwonenden	nee	Q1 2025
Realisatie tijdelijke huisvesting Maria Bernadette	omwonenden	nee	Q2 2025
Tijdelijke huisvesting Sint Maartenscollege	omwonenden	nee	Omwonenden hebben eerste informatiebrief ontvangen in Q1 2025 - medeio 2025 volgt een informatieavond
Realisatie Kindcentrum Vijverhof	klankbordgroep/omwonenden	nee

Wanneer er sprake is van een (ver)nieuwbouwproject voor een school wordt door de gemeente met de omgeving gecommuniceerd. Dit gebeurt met name via buurt informatieavonden. De communicatie naar de omgeving toe over de concrete bouwplannen vindt plaats door het schoolbestuur. Op de websites van de scholen van de lopende bouwprojecten staat altijd de actuele stand van zaken.

Als sprake is van een tijdelijke huisvesting van een school wordt met het schoolbestuur afgestemd wie de communicatie naar de omgeving verzorgd. Op dit moment wordt het schoolgebouw aan de Oranje Nassaustraat gebruikt als wissellocatie voor de tijdelijke huisvesting van de scholen.

De gemeenteraad wordt op de hoogte gesteld van de stand van zaken via het projecten- en externe initiatievenboek en bij de P&C-cyclus.

Risicomanagement

Aandachtspunt in het risicomanagement vormen prijsstijgingen door marktontwikkelingen, het tekort aan financiële middelen vanuit het rijk en zwaardere eisen met betrekking tot (bijna) energieneutrale schoolgebouwen. De beschikbaar gestelde budgetten zijn taakstellend en daarom is de gemeente extra alert op de kostenbewaking. Zie ook het Integraal Huisvestingsplan 2019-2023 met betrekking tot kostenontwikkelingen in de onderwijshuisvesting. Aanvullend risico is de netcongestie, zowel voor de e realiseren nieuwbouw als de realisatie van tijdelijke huisvesting.